„Nasz Dziennik” nr 182, 3 września 1998
Zaskakująca propozycja Geremka. Finis Poloniae

Każde nowe województwo będzie mogło prowadzić własną politykę zagraniczną. Minister Bronisław Geremek proponuje, aby w województwach znaleźli się mianowani przez niego doradcy do spraw zagranicznych. Czy oznacza to koniec jednolitej polityki zagranicznej państwa polskiego?

Na antenie Radia Maryja prof. Ryszard Bender, wyraził olbrzymi niepokój, powstałą sytuacją: „Polska przestała być państwem unitarnym, jednolitym, stała się de facto państwem regionalnym, unią przyszłych regionów. Sejm uchwalił, że regiony będą miały prawo do prowadzenia własnej polityki zagranicznej jako autonomiczne struktury, mini państwa staną się podmiotami stosunków międzynarodowych, będą mogły zawierać układy międzynarodowe bez konieczności akceptowania ich przez ministra spraw zagranicznych. Takich uprawnień, poza Bawarią nie posiadają nawet landy niemieckie”.

Zdaniem prof. Bendera, nowe propozycje są niezgodne z konstytucją, grożą rozbiciem dzielnicowym, podobnym do tego, jakie nastąpiło po testamencie Bolesława Krzywoustego w 1138 roku. Podkreślił on, że czołowi politycy polscy zapewniali, iż przyszłe województwa nie będą prowadziły polityki zagranicznej i oto przed paru dniami minister spraw zagranicznych, były towarzysz Bronisław Geremek, niegdyś w PZPR, dziś w Unii Wolności opowiedział się publicznie za samodzielnością regionów z prawem do własnej polityki zagranicznej włącznie – stwierdził prof. Bender.

Minister Geremek oświadczył, że chce zaproponować rządowi, aby we wszystkich nowych województwach był mianowany przez niego doradca ds. zagranicznych. Funkcje doradców objęliby urzędnicy szczebla centralnego, byliby oni pomocni przy formowaniu własnej polityki zagranicznej województw, szczególnie związanej z ubieganiem się o środki pomocowe UE.

Bronisław Geremek proponuje mianowanie nowych urzędników, tymczasem w jego resorcie biurokracja przekroczyła już dopuszczalne granice. W MSZ znajduje się 38 jednostek organizacyjnych, samych departamentów jest 27. Niektóre dublują swoje uprawnienia. Można to sprawdzić w Dzienniku Ustaw nr 93 z 23 lipca, poz. 586. MSZ poza prowadzeniem polityki zagranicznej pełni faktycznie funkcje KIE.

JO
„Polityka” nr 37, 12.09.1998

Pomysł ministra Geremka, aby przy każdym wojewodzie zainstalować pełnomocnika MSZ do spraw polityki zagranicznej, wzbudził niepokój prof. Ryszarda Bendera – uważa on, że te propozycje są niezgodne z konstytucją: grożą rozbiciem dzielnicowym, podobnym do tego, jakie nastąpiło po testamencie Bolesława Krzywoustego w 1138 r. Przyszłe województwa miały nie prowadzić polityki zagranicznej „i oto przed paru dniami minister spraw zagranicznych, były towarzysz Bronisław Geremek, niegdyś w PZPR, dziś w Unii Wolności, opowiedział się publicznie za samodzielnością regionów z prawem do własnej polityki zagranicznej włącznie”. „Nasz Dziennik” daje tej informacji tytuł: „Finis Poloniae”.